چرم گیاهی یا وگان چیست و چه انواعی دارد؟

در دنیای امروزه، بیشتر مردم کفش ‌ها، اکسسوری ها، کمربندها و انواع کیف های دستی توجیبی خود را از جنس چرم حیوانات یا گیاهان تهیه می‌کنند. هنوز بسیاری از افراد هنگامی که کلمه چرم گیاهی را می شنوند؛ نمی‌ دانند که با استفاده از گیاهان نیز می توان نوعی چرم به نام چرم گیاهی یا چرم وگان تولید کرد.

اکثر افرادی که به حمایت از حیوانات می پردازند و علاقمند به طبیعت هستند، عادت ها و سبک خود را در زمینه مد و استایل تغییر داده اند و به جای استفاده از چرم حیوانی، به استفاده از تولیدات چرم گیاهی یا چرم غیر حیوانی ترغیب شده اند. اما با این توضیحات، همچنان ممکن است این ابهام برای بسیاری از افراد وجود داشته باشد که چرم گیاهی چیست؟

پیش از آنکه بخواهیم اطلاعتی در رابطه با چرم گیاهی در اختیارتان قرار دهیم؛ تصمیم داریم کمی شما را با مجموعه پاتکان آشنا کنیم! تولیدی ما بیش از یک دهه است که در زمینه تولید انواع کفش چرم زنانه و مردانه فعالیت می کند، و همواره سعی داشته است تا با تولید کفش های باکیفیت و مرغوب، رضایت مشتریان را به دست آورد. در صورتی که قصد خرید انواع کفش اسپرت؛ رسمی؛ بوت و نیم بوت مردانه و زنانه را دارید با همکاران ما تماس حاصل کنید.

در این مطلب به هر آنچه که لازم است دربارهی چرم گیاهی بدانید؛ از مرحله تولید تا انواع چرم گیاهی و مزایا و خواص هر کدام می پردازیم؛ با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.

چرم گیاهی چیست و چگونه تولید می شود؟

به تمام چرم هایی که دارای منشا حیوانی نیستند و در فرایند تولید آنها از پوست حیوانات استفاده نمی شود؛ چرم گیاهی یا وگان گفته می شود. از این تعریف، متوجه می شویم که اصطلاح چرم وگان هم شامل چرم هایی با منشاء مصنوعی می شود و هم چرم هایی با منشاء گیاهی را در بر می گیرد. در تولید چرم گیاهی از الیاف گیاهی استفاده می شود و به همین دلیل مورد پسند طرفداران حقوق حیوانات قرار می گیرد. در تولید این نوع چرم از گیاهانی مانند الیاف آناناس، کاکتوس، قارچ و غیره بهره گرفته می شود.

تفاوت چرم گیاهی و وگان

چرم وگان یک عبارت مرموز است؛ زیرا هنگامی که صحبت از چرم مصنوعی می شود، درک آن آسانتر است؛ اما زمانی که نام چرم وگان آورده می شود، می تواند در برگیرنده هر نوع  چرم غیر حیوانی باشد. اما کلمه وگان این تصور را ایجاد می کند که این چرم از گیاه تهیه می شود؛ در حالی که چرم وگان می تواند به جز الیاف گیاهی، از ترکیباتی مانند پلاستیک، پی وی یو و پی وی سی نیز تشکیل شده باشد.

در تهیه این نوع چرم وگان که منشاء گیاهی ندارد، از پی وی سی یا پی یو استفاده می شود و به دلیل ترکیب مواد شیمیایی در آن، دارای بوی عجیبی است. بوی ناشی از این نوع چرم وگان؛ شبیه به بوی ماهی است و از بین بردن این بو اغلب دشوار است.

چرم وگان یا گیاهی، برای حفظ محیط زیست مفید است؛ زیرا با استفاده از این نوع چرم، از دامپروری که به میزان زیادی آب نیاز دارد، اجتناب می شود. همچنین تولید چرم گیاهی، موجب کاهش انتشار CO2 در محیط خواهد شد.

از سوی دیگر؛ با تهیه چرم وگان، مواد زائد رها شده، مورد استفاده مجدد قرار می گیرند. بنابراین، می توان در تولید چرم وگان یا چرم گیاهی هم، از بقایای فرآوری شده مانند: مواد پلاستیکی و هم از الیاف گیاهانی (نظیر کاکتوس ‌ها) استفاده کرد، اما به طور کلی در تولید این نوع چرم، پایداری محیط ‌زیست در نظر گرفته می شود.

روش تولید چرم گیاهی

چرم گیاهی یا چرم وگان؛ اغلب از طریق پردازش ضایعات تولید شده از سایر مواد ساخته می‌ شود. بنابراین می توان از الیاف گیاهی بسیاری مانند: پوست پرتقال و سیب؛ قارچ؛ کاکتوس؛ آناناس و انگور و غیره برای تهیه چرم گیاهی استفاده کرد.

انواع چرم گیاهی یا چرم وگان

از انواع چرم گیاهی یا چرم وگان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• چرم گیاهی آناناس که یکی از متداول ترین انواع چرم وگان یا چرم غیر حیوانی به شمار می رود. برای اولین بار، مردم فیلیپین در دهه 1990، نوعی مواد غیر بافته مشابه چرم ساختند، که بعدها به چرم گیاهی آناناس مشهور شد.
• چرم گیاهی ساخته شده از کاکتوس نیز یکی دیگر از انواع چرم وگان است. مزیت چرم کاکتوس این است که؛ به دلیل رشد کاکتوس در مناطق خشک و بیابانی، نیاز زیادی به آب ندارد و این امر، معایب چرم حیوانی که مصرف بی رویه آب برای دامپروری است؛ رفع می کند.
• چرم گیاهی کاکتوس دارای مقاومت بالا در برابر مالش؛ سایش؛ فشار؛ پارگی و کشش می باشد و از ماندگاری خوبی برخوردار است. این نوع چرم گیاهی، ارگانیک و پایدار است و می‌ تواند جایگزین خوبی برای چرم تولید شده از پوست حیوانات باشد.
• چرم گیاهی انگور از تفاله انگور که به عنوان محصولات زائد کشاورزی دور ریخته می‌ شوند، به دست می آید. در تولید این نوع چرم وگان، تفاله انگور خشک شده را با روغن نباتی و پلی اورتان مبتنی بر آب، مخلوط می کنند و طی این فرایند، یک ماده کامپوزیتی که دارای ویژگی سازگار با محیط زیست است، ایجاد می شود. به این ماده چرم گیاهی انگور گفته می شود.
• چرم گیاهی قارچ، که یک نوع چرم جایگزین برای چرم های حیوانی محسوب می شود و در فرایند تولید آن، از قارچ به عنوان یک فیبر طبیعی برای جایگزین شدن پلاستیک، استفاده می شود. کاربرد قارچ در علم و تکنولوژی در حدی است که تعداد زیادی از کارشناسان و دانشمندان محیط زیست، قارچ را به عنوان مرز بعدی در تکنولوژی معرفی می کنند. در واقع در ساختار قارچ، میسلیوم ریشه است و گل های شکوفا شده بر روی سطح آن، قارچ ها هستند.
• میسلیوم؛ شبیه به چرم چند سلولی است؛ با این تفاوت که چرم چند سلولی، از پوست حیوانات ساخته می شود، اما میسیلیوم منشاء گیاهی دارد. قارچ دارای بخش های میکروسکوپی و رشته هایی است که می توان آنها را برای تولید ماده ای شبیه به چرم، کنترل کرد. همچنین می توان میزان ضخامت؛ استحکام؛ نوع بافت؛ نرمی و سایر ویژگی‌ های این نوع چرم را با توجه به کاربرد خاص آن تنظیم کرد.

ویژگی های چرم گیاهی یا وگان

یکی از ویژگی های چرم گیاهی که به آن معروف است، ظاهر زیبای آن است. چرم گیاهی دارای ظاهری طبیعی و زیبا می باشد. منظور از ظاهر طبیعی، حفظ خط و خطوط و نقش و نگارها و طرح هایی است که بر روی چرم، در حالت طبیعی وجود دارد.

در این نوع چرم، به دلیل دباغی گیاهی، بر روی سطح آن، رگه هایی به صورت طبیعی باقی می ماند و حالت اولیه خود را حفظ می کند. این در حالی است که در تهیه چرم کرومی، روی آن با رنگ پوشانده می شود و به همین علت سطح چرم، دارای حالت و نقش و نگارهای اولیه ی خود نیست. علاوه بر ظاهر زیبا، از سایر ویژگی های چرم گیاهی می توان به موارد زیر اشاره کرد.

ماندگاری و کیفیت بالا

چرم وگان یا گیاهی؛ یک محصول کم نظیر و باکیفیت است. به دلیل ماهیت صنایع دستی، آنچه در فرایند دباغی گیاهی روی می دهد موجب تولید یکی از مقاوم ترین و بادوام ترین چرم های موجود در بازار می شود.

چرم گیاهی از مقاومت نسبی خوبی در برابر آب برخوردار است و برای تولید آن دسته از محصولات که در معرض گرما یا رطوبت قرار دارند، گزینه خوبی محسوب می شود. چرم گیاهی از ضخامت بالایی برخوردار است و دوام و ماندگاری زیادی دارد؛ به طوری که اگر از این نوع چرم به صورت صحیح مراقبت شود، می‌ تواند تا چندین دهه نیز دوام بیاورد.

درمان بوی بد پا با چرم وگان

یکی از ویژگی های مورد تحسین چرم وگان درمان بوی بد پا می باشد. در کفش هایی که در تولید آنها از آستر چرم گیاهی استفاده شده است؛ هوا در کفش جریان دارد و بنابراین رطوبت و تعریق در کفش باقی نمی ماند. چرم گیاهی از منافذ ریزی برخوردار است که توسط این منافذ، گردش هوا و دم و بازدم صورت می گیرد.

به همین دلیل، رطوبت و تعریق پا به وسیله این منافذ دفع می شود و این امر بوی بد پا را از بین می برد. پس اگر شما به دنبال کفشی می گردید که حتی با ساعت ها پوشیدن آن، پای شما بو نگیرد؛ می توانید با خرید کفش چرم گیاهی به هدف خود برسید.

علاوه بر این، چرم گیاهی به دلیل برخورداری از تانن، دارای بوی خوبی است. این بوی خوب در چرم گیاهی برخلاف نوعی چرم وگان که از مواد پلاستیکی و پی وی سی تولید می شود؛ به دلیل وجود تانن است.

کیفیت چرم تولید شده با روش دباغی گیاهی چگونه است؟

از آنجایی که در لایه بیرونی چرم گیاهی، از رنگ استفاده نشده است؛ تمامی منافذ و حتی زدگی ها و لکه های احتمالی روی چرم را می توان به خوبی مشاهده کرد. بنابراین نمی‌ توان برای پوشاندن عیوب چرم، آن را رنگ کرد؛ به همین دلیل تنها با نگاه کردن به ظاهر چرم گیاهی مشخص می شود که این چرم کاملا سالم و باکیفیت است.

البته توجه داشته باشید که چرم گیاهی به دلیل کیفیت بالاتر و سایر مزایا نسبت به چرم کرومی، از قیمت بیشتری برخوردار است. برای حفظ کیفیت چرم گیاهی باید از آن به خوبی نگهداری و مراقبت کنید. با این نوع چرم باید شبیه به هر محصول گران قیمت و با ارزش دیگری رفتار کرد و در مراقبت از آن سهل انگاری نکرد. توصیه می شود که برای رسیدگی و نگهداری از چرم گیاهی، واکس معمولی به کار نبرید و به جای آن از واکس مخصوص چرم گیاهی استفاده کنید.

جمع بندی

شاید تا به حال نام چرم گیاهی را زیاد شنیده باشید، اما ندانید که دقیقا چیست و چگونه تولید می شود! همانطور که در این مقاله به آن پرداختیم؛ این نوع چرم برای حفظ محیط زیست بسیار مفید است  و اگر شما نیز از حامیان حقوق حیوانات و علاقه مندان به طبیعت هستید؛ می توانید به جای چرم حیوانی، از چرم وگان یا گیاهی استفاده کنید.

چرم وگان دارای انواع مختلفی است و ممکن است از مواد پی وی سی یا الیاف گیاهی تولید شود. یکی از نگرانی های افراد در مورد کیفیت چرم وگان است؛ زیرا تصور می کنند که شاید این نوع چرم، از دوام خوبی برخوردار نباشد؛ در صورتی که این تصور اشتباه است و یکی از ویژگی های چرم گیاهی دوام و ماندگاری بالای آن است. البته باید در مراقبت از آن اقدامات لازم را انجام دهید و به طور مرتب به آن رسیدگی کنید.

سوالات متداول چرم گیاهی